Met de quarantaineplicht wil kleuterleider De Jonge laten zien dat met hem niet te spotten valt, in weerwil van z’n maffe clownsschoenen en ook anderszins lichtelijk lachwekkende voorkomen. Opmerkelijk, want een paar weken terug was zo’n maatregel nog onbespreekbaar. Ik ben razend nieuwsgierig hoe dit gecontroleerd wordt: schildwacht voor de deur, cameratoezicht, enkelband, app ...? Het toont maar weer aan hoe de waan van de dag de dienst uitmaakt in Den Haag.
Nu liegen de statistieken er voor de verandering niet om. Dus dan moet je als minister toch wat. Benieuwd wanneer ChristenUnie-collega Schouten eindelijk besluit om de nertsfokkerijen te ontmantelen, als ik het zo mag verwoorden. Maar daar brandt het elders zo doortastende CDA de vrome vingers niet aan.
Terwijl het virus (weliswaar voorlopig met weinig succes) de oorlog is verklaard, laat ons wakkere kabinet een ander parasitair organisme ongemoeid. We hebben het over de huisjesmelker, die op de overspannen woningmarkt even goed gedijt als z’n microscopisch kleine broertje in de goorste krochten van Wuhan. Daardoor heeft de bebrilde boezemvriend van Youp van ’t Hek in de meeste gevallen vrij spel. Evenals branchegenoten die níét uit een familie komen waar ze sowieso denken dat ze alles kunnen maken.
Hoe het rariteitenkabinet-Rutte in zulke kwesties staat, blijkt zonneklaar uit de riante maximale 5,1% huurverhoging die het huisjesmelkersgilde rond de jaarwisseling van overheidswege kreeg toeschoven. En dat is in de sociale sector. Daarboven is het vooralsnog wat de gek ervoor geeft. Die 5,1% bleef 5,1%, coronacrisis of niet. VVD66-minister Ollongren, ook al zo’n slaafgemaakte van het grootkapitaal, hield deze éne keer haar rug recht toen de senaat informeerde of het voor de gelegenheid niet wat minder kon. Aan de andere kant had je alle volksverlakkers naar de nooduitgang moeten zien hollen toen de loonsverhoging voor de zorgsector in stemming kwam. Alsof tegelijkertijd brand, builenpest en een boerenopstand in dat papegaaienpaleis waren uitgebroken.
Voordat ik verderga, wil ik beklemtonen dat niet elke verhuurder een huisjesmelker is. Dat houdt niet alleen verband met het onderscheid tussen corporaties en particuliere verhuurders, dat overigens - mede onder druk van de overheid - flink is vervaagd (trefwoord Maserati). Een huisjesmelker is iemand die toegang heeft tot een enorme bom duiten, en daarmee woningen opkoopt met dezelfde monomane bezetenheid waarmee de bange burger in de begindagen van de coronacrisis wc-papier insloeg. Om de buit vervolgens tegen woekerprijzen door te verhuren aan mensen die nauwelijks alternatieven meer hebben, mede door de kunstmatig in stand gehouden chronische woningnood. Een vergelijking met profiteurs tijdens de Hongerwinter of sjacheraars in nichegeneesmiddelen lijkt me niet vergezocht.
Het resultaat is dat de huizenprijzen nóg sneller stijgen dan ze anders al zouden doen. En dat starters en andere minvermogenden geen kans maken. Het grote geld heeft immers de beste kaarten, en op een krappe woningmarkt betaalt zo’n investering zich dik en dwars terug. Ook wanneer je de boel vakkundig laat verkrotten. Zelfs als het op onteigening aankomt, vang je vrijwel altijd meer dan je inleg. En in de tussentijd is het maand na maand kassa. Het levert in elk geval meer op dan een spaarrekening, waarop je zwaar toelegt, of aandelen, die nog labieler zijn dan de Amerikaanse president. En uitgerekend wanneer veel modale inkomens het financieel moeilijk krijgen, speelt zo’n Ollongren de vastgoeduitpersers een extraatje toe.
Ook m’n eigen huisbaas, die dit appartementencomplex voor een vriendenprijsje van een pensioenfonds heeft overgenomen, opereert volgens dit lucratieve stramien. Maximale huurverhoging gaat moeiteloos hand in hand met minimaal onderhoud. En kennelijk is dat nóg niet genoeg, want sinds enige tijd verdwijnen vrijgekomen flatjes na een cosmetische opknapbeurt voor het dubbele in de vrije verhuur. Hoeft-ie meteen geen verhuurdersheffing meer te betalen, dus het mes snijdt aan twee kanten.
Bij zo’n opknapbeurt wordt de drilboor niet gespaard. Zodat andere zittende bewoners met scheuren in muren én trommelvliezen het pand ontvluchten, waarna de geschiedenis zich herhaalt. De man houdt er niet alleen meer huizen, maar ook meer bv’tjes op na dan Imelda Marcos schoenen. Vroeger wilden zulke constructies nog weleens de belangstelling van de fiscus wekken. Maar tegenwoordig let die alleen nog maar op de kleintjes.
Wat de gemeente betreft, heb ik al eerder laten doorschemeren dat die nogal selectief in de handhaving is. Dus kreeg mijn huisbaas na een illegale doorbraak achteraf alsnog de benodigde vergunning, onderhands. Moet je als modale burger eens proberen met je dakkapel of schutting. Aan zo’n in versukkeling geraakt provinciestadje met overmaatse pretenties hebben speculanten een makkelijke prooi. Een projectontwikkelaar die niks ontwikkelde, marcheerde triomfantelijk schaterend met een miljoenenbonus het stadhuis uit. Vast niet voor het eerst, en zeker niet voor het laatst.
We zullen deze noeste ondernemer en z’n baaierd aan bv’tjes maar niet met naam en toenaam noemen. Zulke figuren hebben vaak behalve lange vingers ook dito tenen ... en armen. Het zou me niet verbazen wanneer hij en passant een paar complete advocatenkantoren met inhoud aan de Zuidas had opgekocht. De dagen dat het recht de zwakkeren tegen de sterkeren beschermde, liggen al lang achter ons. Wel moet ik ’m nageven dat-ie een kostelijke koepelterm heeft verzonnen (of laten verzinnen) als schaamlap voor al z’n besognes. Mijn lippen zijn verzegeld, maar Human Capital voor een slavenhandelaar of Pro Leed voor een letselschadebureau op Amerikaanse leest komt aardig in de buurt. Heerlijk, die vrijejongenshumor.
Het is prachtig dat Rutte en z’n kornuiten zoveel mogelijk willen overlaten aan de heilzame werking van de markt ... wanneer het zo uitkomt. Maar voor een functionerende vrije markt moet sprake zijn van een level playing field. En dat ontbreekt per definitie bij schaarste en quasimonopolies. Tel daarbij op een overheid die enerzijds nauwelijks regels stelt waar het nodig is, en anderzijds nog geen spade in de grond krijgt, en je kunt het als aspirant-huurder of -koper schudden.
Bovendien kun je niet van de ene dag op de andere verhuizen, zelfs al waren de alternatieven er wél. Een verhuurder is niet de enige die geld in een woning heeft geïnvesteerd. Maar daar hebben de navelstaarders aan het Binnenhof blijkbaar geen weet van. Met bizarre vergoedingen en gratis penthouses is de nood in die contreien niet zo hoog.
Als het coronavirus me te pakken krijgt en Hugo me opsluit, kan het nog knap onaangenaam worden. Stel dat m’n fijne huisbaas net m’n buren weggetreiterd of kaalgeplukt heeft en z’n kudde Labberdanen loslaat. Wanneer je met 39 graden koorts letterlijk in je bed ligt te schudden, is het kwalijk herstellen. Er bestaat natuurlijk zoiets als een geluidsnorm. Maar als de overheid zwijgend aan de zijlijn blijft staan, en de slappe handjes alleen uit de zakken haalt om ze op te houden ...
Indien ik mede dankzij deze goede zorgen het loodje leg, staat mijn schamele flatje als volgende op de bucketlist. Zo krijg je de boel wel leeg. En nu maar hopen dat ik m’n huisbaas en z’n handlangers straks niet tegenkom in de hel. Maar als ik de God van Nederland en het CDA goed inschat, staat hun in het hiernamaals eenzelfde vipbehandeling te wachten. En worden alle wolkjes, onder het welwillend oog van de Allerhoogste, binnen de kortste keren voor grof geld verhuurd.